weg van de ware fan

iPoetry Live #3

Dichters, muzikanten en columnisten in de nachtclubsetting van theater Moira

Dichters, schrijvers en muzikanten in de nachtclubsetting van Club Moira. iPoetry Live presenteert om de twee maanden het beste wat de poëzie te bieden heeft, afgewisseld met muziek van de iPoetry-huisband PHINX, en een zinderende poëziequizzz onder leiding van showmaster Alexis de Roode. Verder alleen maar grote namen, aanstormend talent, voordrachtskunstenaars, light-verse dichters, hermetici, stads- en plattelandsdichters, slammers, troubadours, domineedichters en P.C.Hooftprijswinnaars.

Deze maand: Gerrit Komrij, aanjager van de Nederlandse poëzie, Marjoleine de Vos, Ingmar Heytze, Ruben van Gogh, Chrétien Breukers, Ellen Deckwitz en Alexis de Roode die samen het Utrechts Dichtersgilde vormen. Gastcolumnist is Maartje Wortel, schrijfster van korte verhalen en columns in NRC Next.

iPoetry Live: donderdag 18 maart 2010, 20:00 uur
Theater Moira
Wolvenstraat 10, Utrecht
Entree: € 10,00 / € 6,00*
(*korting voor Studenten/CJP/65+ én dichters).

Korting voor dichters! Lever bij de kassa drie gedichten van eigen hand in en je mag tegen kortingstarief naar binnen. De beste inzender krijgt bovendien bij de volgende editie van iPoetry Live zijn 5 minutes of fame!

Reserveren: Vul hier het formulier in. Als het formulier niet werkt: reserveren@poeziecircus.nl. Vermeld de datum van de voorstelling, het aantal kaarten, je naam en e-mailadres.

Culturele Zondagen: Marja Vuijsje over Joke Smit; Stine Jensen; Charlotte Mutsaers; Daan Cartens

13:00-13:45 uur

BIOGRAAF MARJA VUIJSJE OVER JOKE SMIT

Interview door Stine Jensen
Een ontaarde moeder, een koolviswijf, een praktiserend nudist, zo typeerde Joke Smit zichzelf in een van haar boeken. Ze viel al van haar geloof toen dat nog helemaal niet in de mode was. Ze had al een vrij huwelijk toen de seksuele revolutie nog lang niet in zicht was. In 1967 werd ze beroemd met 'Het onbehagen bij de vrouw'. Dat artikel, waarin ze ook haar eigen ervaringen als vrouw en als werkende moeder beschreef, werd het startschot voor de Tweede Feministische Golf in Nederland. Een paar decennia na haar vroege dood is Joke Smit nog steeds een begrip. Maar wie was ze eigenlijk? In haar vorig jaar verschenen biografie over Joke Smit schrijft Marja Vuijsje heel mooi over Smits jeugd als scholier op het Christelijk Gymnasium en over opgroeien in Utrecht met je neus in de boeken. Marja Vuijsje wordt geinterviewd over Joke Smit door Stine Jensen. Presentatie: Merijn Schipper.

Na afloop verzorgt Savannah Bay boekverkoop in het stadhuis. Toegang gratis.

14:45-15:45 uur
SLAU ONTVANGT: CHARLOTTE MUTSAERS
Interview door Daan Cartens met welkomstwoord door burgemeester Aleid Wolfsen

Charlotte Mutsaers is schrijfster van een eigenzinnig en volstrekt origineel oeuvre van twaalf boeken, zowel romans als essays. Daarnaast is zij beeldend kunstenaar. Mutsaers is geboren en getogen in Utrecht. Haar werk werd vele malen bekroond, onder andere met de Jacobus van Looyprijs en de Constantijn Huygensprijs, beide prijzen voor een geheel oeuvre. De schrijfster ontving in 2009 de P.C. Hooftprijs. Charlotte Mutsaers wordt geïnterviewd door Daan Cartens. Cartens stelde het schrijversprentenboek Paraat met pen en penseel samen over Mutsaers‘ literaire en beeldende werk met talloze foto‘s, citaten en fragmenten. Het boek geeft een schitterend beeld van Mutsaers‘ veelzijdigheid. Burgemeester Aleid Wolfsen zal voorafgaand aan het interview alle aanwezigen welkom heten. Presentatie: Merijn Schipper.

Na afloop verzorgt Savannah Bay boekverkoop in het stadhuis.Toegang gratis.

(foto: Michiel Hendryx)

Zie ook: Culturele Zondagen!

Pieter Steinz - Grote verwachtingingen, Opgroeien in de letteren in 25 schema's

EINDELOOS BLIJVEN LEZEN OVER (NIET WILLEN) OPGROEIEN

Alleen van Pieter Steinz, recensent van het NRC Handelsblad, hadden we het kunnen verwachten. Net als in Lezen &tcetera (2003) en Het web van de wereldliteratuur (2007) legt Steinz op de vooravond van de boekenweek in Grote verwachtingen. Opgroeien in de letteren in 25 schema's opnieuw de verwantschappen en invloeden tussen uiteenlopende literaire werken op grafische wijze bloot. Het kan wat het thema betreft in ganzenpas met de boekenweek mee.

Met een illustratie van Joost Swarte op het voorplat, oogt het boekje al gelijk héél aardig. Gelukkig correspondeert dat ook met de inhoud. Het binnenwerk komt grotendeels overeen met de voornoemde voorgangers van Grote verwachtingen. Na een korte inleiding volgt steeds een boekweb – een overzichtelijk schema waarin het besproken (kern)werk in een traditie wordt geplaatst en wordt verbonden met erdoor geïnspireerde en vergelijkbare literatuur. In een oogopslag wordt de context van een werk inzichtelijk.

Dat zo'n handleiding voor themagericht lezen geweldig is, staat buiten kijf. Het ontstijgt rücksichtslos de ongeïnspireerde 'klanten-die-boek-x-kochten,-kochten-ook-boek-y'-aanraders van de internetboekhandel. Steinz geeft namelijk wél goed advies en dat bovendien op aanstekelijke wijze. Dat deze geweldige handleiding tegelijkertijd toch 'best aardig' is, heeft er onder meer mee van doen dat zij impliciet een aantal vragen oproept die niet worden beantwoord.

Onbeantwoorde vragen
Zo geeft Steinz wel aan dat hij maar 25 kernwerken mocht uitkiezen, maar op basis waarvan hij voor deze werken koos en andere liet vallen, blijft ongewis. Ook geeft Steinz niet altijd even gestructureerd de aard weer van de verwantschappen tussen het kernboek en de aanverwante literatuur. Zo zou Tommy Wieringa's Joe Speedboot (2005) beïnvloed zijn door Kapuściński's literaire reisboeken, maar wat daarvan precies in Joe Speedboot terug te vinden is, blijft schimmig.

Vragen zijn ook te stellen bij de redenen waarop Steinz onderscheid heeft gemaakt tussen invloeden en verwantschappen. In Joe Speedboot lijken volgens Steinz 'de twee excentrieke hoofdpersonen [...] zelfs weggelopen uit Bidden wij voor Owen Meany' (1990) van John Irving – terwijl tussen Wieringa's werk en dat van Irving slechts één verwantschap bestaat. Ontbrak in de secundaire literatuur soms elke aanwijzing en heeft een licht verbijsterde Steinz daarop Irvings boek maar als een verwante vermeld? Heeft hij Wieringa erover gesproken?

Toch geslaagd
Tendensen schetst Steinz evenmin. Schreef men in de negentiende eeuw vooral bildungsromans en in de twintigste voornamelijk ontwikkelingsromans, de niet-'belerende' evenknie? Is in deze tijd wellicht Bildung weer meer in zwang? In de letteren wordt immers een debat gevoerd over het belang van engagement in literatuur en in de maatschappij is de roep hoorbaar om een strengere vorm van opvoeden. Drukken zij hun stempel op de letteren?

Tot slot komen sommige titels wel erg vaak in de schema's terug. Een boek als De vanger in het graan (1951) van de onlangs overleden J.D. Salinger mag dan wel belangrijk zijn, maar dat het acht keer genoemd wordt, is misschien wat overdreven. In plaats van een vierde vermelding van Kees de jongen had bijvoorbeeld de prachtige ontwikkelingsroman Spel (2007) van de Stephan Enter (tweemaal shortlist Libris Literatuurprijs) kunnen staan. Dit zou in een breder literair veld onder de aandacht brengen, waarvoor wel wat te zeggen is.

Al deze vragen en kritische noten zijn met een onrustige hand van tafel te schuiven. Steinz heeft onmogelijk een wetenschappelijk werk willen schrijven waarin die kwesties belicht worden. Het gaat hem om het stimuleren van het lezen en om leesplezier. Zijn belezenheid en boekenliefde doorwasemen Grote verwachtingen zozeer, dat je spontaan trek krijgt in een boek. En in nog een boek en in nog een. Ad infinitum!

Gepubliceerd op 8WEEKLY